V.V.E –Trong một buổi sáng đầu thu Hà Nội, phóng viên của Vietnam Vegan Express có cơ hội được ngồi cafe với anh Vương Hòa (Hòa Organik) , một ultra runner để cùng anh chia sẻ về trải nghiệm ăn chay, sống xanh và chạy bộ đường dài. Cùng V.V.E lắng nghe cuộc trò chuyện này nhé
Chào Hòa, bạn có thể giới thiệu nhanh về bản thân mình để các độc giả V.V.E được biết không?
Mình là Vương Hòa, 41 tuổi, nghề nghiệp là nhà nghiên cứu khoa học về môi trường, biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh. Sở thích là chạy bộ, bơi lội, đạp xe, đọc sách, leo núi.
Hoà bắt đầu ăn chay từ khi nào? Và cơ duyên nào khiến Hoà chuyển sang ăn thuần chay.
Mình bắt đầu ăn chay từ giữa năm 2020 (cách đây 4 năm), ban đầu là muốn tìm một chế độ ăn tốt cho sức khỏe, giảm thịt và ăn nhiều rau, trái cây. Sau đó, để phát triển tinh thần thì chuyển sang ăn thuần chay.
Lúc Hòa bắt đầu ăn chay thì Hoà đã chạy bộ chưa? Thời gian đầu khi mới chạy bộ, tăng cường độ tập luyện cơ thể cần nhiều dinh dưỡng hơn thì Hoà xử lý bài toán đó như nào?
Lúc đó mình đã chạy bộ được 6 tháng. Ban đầu, chế độ ăn chay đã giúp cơ thể mình tiêu hóa tốt hơn. Cơ thể nhẹ nhàng hơn và có thể tập được nhiều bài tập một ngày. Tuy nhiên, việc bỏ ăn thịt khiến mình phải tìm một số nguồn thực phẩm bổ sung như bột protein thực vật, các loại vitamin tổng hợp để bổ sung B6 và B12, các thực phẩm thực vật giàu dinh dưỡng khác. Mình nhận thấy thực phẩm từ thực vật rất phong phú, đa dạng, ngon, dễ chế biến, dễ tiêu hóa và tốt cho sức khỏe. Mọi người vẫn lo lắng mình thiếu chất, nhưng khoảng 6 tháng – 1 năm mình có kiểm tra sức khỏe định kỳ và các chỉ số vẫn nằm trong vùng ổn định.
Về chuyện tập luyện, mình hiểu về bản chất các bài tập nên không quá lo lắng về chế độ ăn chay. Việc cơ thể thay đổi và cần một thời gian để thích nghi là hoàn toàn bình thường.
Một ngày thông thường Hoà sẽ ăn uống như nào?
Sáng mình thường dậy sớm chạy bộ sau đó ăn sáng với bánh mỳ, protein thực vật, salad và trứng. Mình mới ăn trứng tầm 1 năm nay để linh hoạt hơn cho những chuyến đi xa. Buổi trưa mình thường ăn cơm với các món chay như rau, đậu, muối vừng, ruốc nấm, nấm… Buổi chiều tối mình thường tập 1 bài nữa sau đó ăn một chút cơm với các món nói trên.
Chế độ ăn chay của người tập thể thao như Hòa và các ultra runner khác gì với người thường?
Mình không nghĩ là có gì khác biệt quá nhiều nếu mỗi người biết được cơ thể cần những chất gì cho hoạt động hàng ngày. Trước đây mình vốn ăn uống vô tội vạ, và không hề biết về sự vận hành của cơ thể. Sau này khi tập thể thao thì có đọc sách và tìm hiểu nhiều nên không quá lo lắng khi chuyển chế độ ăn. Tập luyện thể thao có thể cần nhiều carb (vốn có nhiều tinh bột hơn người không tập). Ngoài ra thì cũng cần bổ sung các loại vitamin như C và E. Các loại khoáng chất như sắt và magie. Bổ sung điện giải trong và sau khi tập. Với người không tập thể thao thì nhu cầu về năng lượng có thể ít hơn nên cũng nên cân nhắc lượng thức ăn nạp vào. Cơ bản là cơ thể chỉ có thể chuyển hóa được một phần thức ăn theo nhu cầu hàng ngày. Năng lượng dư thừa sẽ được tích trữ dưới dạng mỡ. Các chất mà cơ thể không hấp thu được sẽ được đào thải ra ngoài.
Trong hơn 4 năm vừa qua Hoà đã tham gia chạy ở những cự ly nào? Và đâu là giải chạy mà Hoà cảm thấy ấn tượng nhất?
Mình đã tham gia và hoàn thành các cự ly trail và road. Road với các cự ly Half Marathon và Marathon. Trail từ các cự ly 25km, 42km đến các cự ly ultra trail như 50km, 70km, 100km và 160km. Giải chạy mà mình cảm thấy ấn tượng nhất là VTM2023 khi mình tham gia cự ly 70km. Đây là giải mình có thể lực và thành tích tốt nhất.
Từ giờ tới cuối năm Hoà sẽ tham gia giải chạy nào và mục tiêu mình đặt ra là gì?
Tháng 9 mình tham gia MCC 25km, VMM cự ly 70km. Tháng 10 có thể tham gia VJM50, Hà Giang 50km. Sau đó mình muốn tập trung cải thiện thành tích chạy road vào tháng 12/2024.
Hoà có lời khuyên gì dành cho các runner đang ăn bình thường chuyển qua ăn chay không?
Mình nghĩ ăn uống là sự lựa chọn của mỗi người. Nhiều khi thuộc về vấn đề tinh thần nhiều hơn. Mình không thể khẳng định được ăn chay sẽ tốt hơn cho chạy bộ, nhưng ăn chay chắc chắn tốt về mặt tinh thần. Mình cảm thấy hòa nhã và bớt nóng giận hơn mỗi khi tập luyện căng thẳng. Việc kiểm soát cảm xúc cũng tốt hơn. Nếu là người luyện tập thể thao chuyển sang ăn chay thì nên tìm hiểu kỹ về một số thực phẩm có thể bổ sung các vitamin và các vi chất không có trong thực vật. Ngoài ra cũng nên ăn uống đa dạng về các loại thực vật và trái cây.
Cảm ơn Hòa về buổi trò chuyện sáng nay cùng V.VE. Chúc Hòa luôn đạt được những thành tích tốt trong các giải chạy sắp tới tại Mù Căng Chải, Sapa và Hà Giang.
Trần Anh Tuấn